Psychologie bij COPD: meer lucht, minder last
Ter gelegenheid van deze Wereld COPD dag schreef Ester van Asten, één van onze GZ psychologen op de afdeling Longrevalidatie, een blog:
"In de twee en een half jaar dat ik als GZ-Psycholoog in de Longrevalidatie bij Basalt Leiden werk, heb ik talloze COPD-patiënten in mijn spreekkamer ontvangen. De één gemotiveerder dan de ander, immers: COPD is een ziekte van het lijf en zit in de longen, niet tussen de oren. Fysieke training en contact met de longarts staan voor velen voorop. Toch komen veel COPD-patiënten bij mij op intake en in behandeling. Een veel gehoorde uitspraak na de psychologische intake is: 'goh, het lucht toch op'. Het is mij gaandeweg mijn loopbaan in de Longrevalidatie gaan opvallen hoe vaak mensen met COPD uitspraken doen die te maken hebben met het woord ‘lucht’: 'het lucht op', 'ik heb mijn hart gelucht', 'ik heb tóch meer lucht'.
Natuurlijk is de psychologische ondersteuning niet gericht op alleen ‘het hart luchten’. Meestal komen mensen bij mij in behandeling omdat ze last hebben van angst of somberheid als gevolg van de COPD. Niet alleen vraag ik de huidige klachten uit, maar ook kijk ik naar iemands achtergrond en herkomst. Waarom? Omdat we allemaal gevormd worden door onze ervaringen. En die maken dat we op onze eigen manier met moeilijkheden in het leven omgaan. Daaronder valt ook het hebben van COPD. Kijkend naar de achtergrond van de COPD-patiënten die ik behandeld heb, ben ik steeds meer een gemeenschappelijke factor gaan ontdekken.
Wanneer mensen met COPD beginnen te vertellen, zijn ze meestal niet gauw klaar. Vaak komt er een enorme voorgeschiedenis aan het licht, met gelukkige periodes maar helaas ook veelal gekleurd door narigheid. Veel COPD-patiënten zijn in mijn ogen gehard door het leven. Gehard door emotioneel aangrijpende ervaringen, zijn ze meestal niet makkelijk uit het veld te slaan. Totdat de COPD toeslaat. Zodra het lijf niet meer meewerkt, komen velen in de problemen. De narigheid die lang op de achterste rij geparkeerd stond, komt ineens op de voorgrond te staan. En daarbij komt nog eens de ziektelast als gevolg van de COPD. Door deze extra belasting zijn COPD-patiënten minder weerbaar om met moeilijkheden om te gaan. Daardoor ontstaan er angsten of sombere gevoelens, of beiden. Wanneer dit zo is, zijn COPD-patiënten vaak dankbaar dat ze deze gevoelens bij de psycholoog mogen verlichten. Daarbij helpt de psycholoog hen ook, om met de lichamelijke klachten van COPD om te gaan. Zo kan hun fysieke en emotionele ‘rugzak’ weer draaglijk worden. Naast de fysiotherapeut, de longarts en alle andere disciplines, brengt de psycholoog in de Longrevalidatie op deze manier nog wat meer lucht."
Ester Juliëtte van Asten, GZ-Psycholoog afdeling multidisciplinaire Longrevalidatie Basalt Leiden
Met dank aan: alle disciplines van het behandelteam waar ik deel van mag uitmaken, en alle patiënten van wie ik elke dag veel mag leren.
Deel dit bericht:
Terug